Weerstandsvermogen en risicobeheersing

In dit onderdeel worden de kengetallen getoond die door de BBV zijn voorgeschreven, waarbij de definities worden gehanteerd zoals door de Ministeriële regeling zijn vastgesteld. Per indicator zal duiding worden gegeven van de hoogte van het kengetal. Met een vergelijking van het landelijk gemiddelde van het jaar 2021.
Over het geheel genomen tonen de indicatoren een grote financiële weerbaarheid van de gemeente Noordoostpolder. Met betrekking tot de netto schuldquote, solvabiliteitsratio en grondexploitatie onderscheidt de gemeente zich ten opzichte van de gemiddelde gemeente met een inwonersomvang van tussen de 45.000 en 60.000 inwoners.

Netto schuldquote
De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Een negatieve quote toont dat de financiële vorderingen liquide middelen groter zijn dan de financiële schulden. Voor 2021 was het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een netto schuldquote van 60%. De netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen was 51%.

Solvabiliteitsratio
Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de ratio des te weerbaarder is de gemeente.  De ratio wordt berekend door het eigen vermogen door het totaal vermogen te delen. Voor 2021 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een ratio van 35%.

Structurele exploitatieruimte
Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. De structurele exploitatieruimte is te bepalen door de structurele baten te verminderen met de structurele lasten en te delen door de totale baten voor bestemming. Voor 2021 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een kengetal van 4,2% hetgeen voor dat jaar lager was dan de gemeente Noordoostpolder.

Grondexploitatie
Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale baten. Een relatief wat lager kengetal geeft minder risico bij de aflossing van leningen die zouden kunnen zijn aangegaan voor aankoop van gronden. Voor 2021 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een kengetal van 13,1% hetgeen voor dat jaar hoger was dan de gemeente Noordoostpolder.

Belastingcapaciteit
De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het COELO publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten wordt verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning met gemiddelde waarde in die gemeente.
De belastingcapaciteit kan worden bepaald door de woonlasten van een meerpersoonshuishouden af te zetten tegen het landelijk gemiddelde uit te drukken in een percentage. Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller in het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen of ruimte is voor nieuw beleid. Hoe lager het percentage hoe meer ruimte tot bijsturing. Voor 2021 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een belastingcapaciteit van 93,5%.